Re: QWERTY - dlaczego tak, a nie inaczej?

Aikus wrote:
> MoRo wrote:
>
>> Zeby dluzej sie pisalo :] Kiedys bylo cos takiego jak maszyny do
>> pisania, a klawatura byla ustawiona alfabetycznie. Niestety ludzie za
>> szybko na tym pisali i blokowaly sie ... [nie wiem jak to sie nazywa].
>> Musieli wiec cos wymyslec, zeby dluzej pisac - wiec zrobili qwerty.
>
>
> Dokladnie tak bylo. A Uklad QWERTY wymyslila firma ... IBM!! Do swoich
> maszyn do pisania. Generalnie jest to uklad na ktorym NIE DA SIE
> naprawde szybko pisac.
> W miedzyczasie ktos wymyslil uklad klawiatury DVORAK, na ktorym pisze
> sie jeszcze szybciej niz na alfabetycznym (generalnie uchodzi on za
> najszybszy uklad kalwiatury), ale niestety Dvorak sie nie przyjal ze
> wzgledu na ogromna juz w tym czasie popularnosc QWERTY. Z tego co wiem
> Dvoraka uzywaja stenotypistki...

Zapewne nie zdajesz sobie z tego sprawy, ale rozpowszechniasz tzw.
"cywilizowaną mitologię". To, co piszesz, to po prostu nieprawda. Fakt,
że powtarzana setki razy przez setki niedokształconych ludzi (zwłaszcza
dziennikarzy). Niestety przez częste powtarzanie nieprawda nie staje się
prawdą, tylko co najwyżej mitem.

W skrócie:

1) Układ QWERTY nie został wymyślony przez IBM. Był stosowany w
maszynach do pisania firmy Remington. W drugiej połowie XIX wieku
istniało około 50 firm produkujących maszyny do pisania w różnych
standardach, a Remington nie był wcale monopolistą, który mógłby
dyktować innym warunki. W przeciągu kilkudziesięciu lat stopniowo
wszystkie firmy przeszły na standard QWERTY, po prostu dlatego, że był
najlepszy.
Mit na temat tego, jakoby QWERTY miał spowalniać pracę maszynistek,
wziął się z nieporozumienia: faktycznie czcionki znajdujące się obok
siebie mogą się "zaczepić" w trakcie szybkiego pisania. Wie o tym każda
osoba, która pisała na mechanicznej maszynie. Standard QWERTY tak
rozmieszcza czcionki, żeby zminimalizować możliwość wystąpienia takiej
sytuacji (dlatego np. E nie znajduje się obok A). Wcale jednak nie
zmusza to człowieka do wolniejszego pisania. Wręcz przeciwnie, jest jak
najbardziej zgodne z ergonomią ludzkiej dłoni i mózgu. Wystarczy proste
doświadczenie: połóż sobie mały palec lewej dłoni na literze A - twój
palec środkowy automatycznie ułoży się na literze E! (chyba że masz
bardzo duże łapy)

2) Pod koniec XIX wieku liczne były zawody w szybkości pisania na
maszynie. W większości przypadków konkursy te wygrywały osoby piszące na
Remingtonach z układem QWERTY. Tak więc przyjęcie tego standardu ani
trochę nie było związane z tym, że nie da się w nim szybko pisać, ale
wręcz przeciwnie!

3) W latach 1940 pojawił się gość, który uparł się, że skonstruuje
wydajniejszą klawiaturę. Nazywał się August Dvorak. Swój pomysł
oczywiście opatentował, a na badania nad rozwojem tego pomysłu otrzymał
od Carnegie Commission for Education sumę 130.000USD. Niewątpliwie był
wielce zainteresowany tym, żeby udowodnić wyższość swojego pomysłu nad
dotychczasowym standardem - wszystkie firmy, które skorzystałyby z
nowego standardu, musiałby opłacić licencję na jego patent.
Niestety jedyne badania, które wykazały wyższą wydajność klawiatury
Dvoraka to badania na potrzeby Marynarki USA z lat 1940-tych. Badania te
były przeprowadzone w sposób wybitnie amatorski i stronniczy i żadne
późniejsze badania nie potwierdziły ich wyników. Nie muszę chyba
dodawać, że badania dla Marynarki prowadził nie kto inny, jak ... sam
Dvorak.

4) Oczywistym dowodem na nieprawdziwość twierdzeń Dvoraka było
nieprzyjęcie się jego standardu. W latach 1940-70, gdy biura aż huczały
od szczęku dziesiątek i setek maszyn do pisania, wprowadzenie każdego
lepszego rozwiązania oznaczałoby gigantyczne oszczędności dla każdej
firmy potrzebującej pracy biurowej. Niestety żadne niezależne badania
nie potwierdziły wyników "badań" Dvoraka, tak więc firmy nie miały
powodu, żeby zmieniać maszyny do pisania. W rzeczywistości koszt
przelutowania czcionek w większości maszyn wyniósłby zaledwie parę
dolarów, więc z pewnością czynikiem decydującym nie było posiadanie
starego sprzętu. Czynnikiem decydującym było to, że po prostu klawiatura
Dvoraka nie jest lepsza od QWERTY i nikt nigdy nie wykazał w sposób
wiarygodny, że jest inaczej.

Polecam tekst:

http://www.utdallas.edu/~liebowit/keys1.html

-- 
  _____      @ +` {#
  |. .|     <|/   {# macminer
  |_-_|      |   {## @polbox.com
|___==|    / / {### aka Maciej Gornicki